Brodawki wirusowe, bardziej znane jako kurzajki ( nazwa potoczna ) są to nieestetyczne zmiany skórne, które najczęściej pojawiają się na stopach i dłoniach. To uciążliwy problem, z którym boryka się wiele osób. Brodawki wirusowe pojawiają się na skórze po zarażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Zakażenia nim jest jednym z najczęściej występujących na całym świecie. Większość ludzi radzi sobie z tym wirusem dobrze i ich układ odpornościowy zwalcza go. Jednak przy osłabionej odporności może być dokuczliwy. Kurzajki to zmiany grudkowe o rogowaciejącej nierównej powierzchni. Mogą występować pojedynczo bądź w dużej liczbie. Brodawki mają zazwyczaj kolor zbliżony do barwy skóry, choć może też być biała lub szara. Są szorstkie i wyraźnie odgraniczone od powierzchni ciała. Mają różną wielkość, mogą być malutkie, wielkości kilku milimetrów lub naprawdę duże, osiągając średnicę przekraczającą centymetr. Wirus brodawczaka ludzkiego ma wiele rodzajów, niektóre z nich mogą być onkogenne, czyli sprzyjać rozwojowi nowotworów. Za pojawienie się brodawek na stopach odpowiadają łagodne postacie wirusa – HPV1 i HPV2. Jak powstaje brodawka wirusowa? HPV dostaje się w głąb naskórka tylko w miejscach mikrourazów. Po wniknięciu wirus dociera do keratynocytów warstwy podstawnej. Następnie po okresie utajenia wirus wywołuje hiperproliferację komórki. Wtedy dochodzi do rozwoju i namnażania się wirusa. Jądra komórkowe w górnych warstwach naskórka mogą zawierać znaczne ilości wirionów. Podczas procesu rogowacenia i złuszczania się keratynocytów dochodzi do uwalniania się wirionów, które stanowią potencjalne źródło zakażenia.
Przyczyny powstawania kurzajek
Niektóre osoby są szczególnie podatne na zakażenie wirusem HPV. Przyczyn upatruje się w obniżonym układzie immunologicznym i zakażeniu wirusem HIV. Zazwyczaj wtedy występuje dodatkowo przemęczenie, przepracowanie, długotrwały stres, a także nieprawidłowa dieta. Zdecydowanie większe predyspozycje do zakażenia HPV posiadają dzieci i młodzież w okresie dojrzewania. Powstaniu infekcji sprzyjają nawet niewielkie zakażenia lub ranki powstałe na skórze. Brodawkami wirusowymi można zarazić się zarówno przez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną (kontakt ze zmienionym chorobowo naskórkiem) np. przez podanie ręki, jak i przez korzystanie ze wspólnych przedmiotów (np. ręcznika, buty). Wszędzie, gdzie mamy styczność z dużymi skupiskami ludzi jesteśmy wystawieni na ryzyko zarażenia brodawkami. Skłonność do nadpotliwości stóp, oraz zaburzenia mikrokrążenia mogą spowodować szybszy rozwój zmian oraz trudności w skutecznym leczeniu. Infekcja rozwija się w ciągu kilku miesięcy, szczególnie w miejscach narażonych na przeciążenia, tarcie, ucisk i urazy, gdzie łatwo dochodzi do drobnych skaleczeń oraz ran. Okres wylęgania wirusa jest dość długi, zanim pojawią się same brodawki na stopach, wtedy osoba zakażona nieświadomie może być źródłem infekcji dla osób, z którymi styka się na co dzień.
Typy brodawek wirusowych stóp
W przypadku brodawek stóp czynnikiem odpowiedzialnym za wywołanie objawów choroby jest infekcja wirusem HPV 1 lub HPV 2. W zależności od tego, który typ wirusa dominuje wyróżnia się dwie odmiany brodawek:
- typ myrmecia – wywołane wirusem HPV 1, nazywane brodawkami głębokimi. Zazwyczaj występują pojedynczo. Ich powierzchnia jest nierównomierna, chropowata. Dobrze wyczuwalne palpacyjnie, twarde. Towarzyszy im często lokalny odczyn zapalny oraz silny ból. Jednorazowe przebycie infekcji tym typem wirusa brodawczaka ludzkiego pozostawia odporność i zabezpiecza przed kolejnym wysiewem zmian.
- typ mozaikowy – wywołane wirusem HPV 2, nazywane brodawkami mozaikowymi. Są to liczne zmiany, niewielkie, słabo widoczne, zwykle wyczuwalne palpacyjnie. Zlokalizowane w powierzchownych warstwach skóry, swoim wyglądem przypominają mozaikę, stąd też ich nazwa. Zazwyczaj nie towarzyszy im lokalny odczyn zapalny. Ten typ wirusa nie pozostawia po sobie odporność, czyli wynika z tego, że nawroty są spotykane.
Metody leczenia brodawek stóp
Przy podejrzenie kurzajek, należy udać się do gabinetu podologicznego Warszawa. Tam podolog przeprowadzi wywiad, dokładnie obejrzy podejrzane zmiany. Następnie postawi diagnozę i zaproponuję metodę leczenia dobraną indywidualnie. Leczenie brodawek wymaga bezwzględnej dyscypliny i całkowitej współpracy pacjenta z podologiem. W leczeniu brodawek wirusowych możemy wyróżnić metody zabiegowe i leczenie miejscowe. Z metod zabiegowych możemy wyróżnić:
- krioterapia miejscowa ( polega na nawiewie na wybraną powierzchnię ciała par azotu (–176ºC) przez określony czas. Zabieg powoduje, że kurzajka zamienia się w bąbel, który zasycha i z czasem zamienia się w strup. W przeciągu maksymalnie 2 tygodni strup powinien odpaść. Przez ten czas należy nosić opatrunek. Aby uniknąć zakażenia opatrunek ten powinno się zmieniać codziennie. Jest to kluczowe, ponieważ w przeciwnym razie może dojść do rozsiania zmian. Kontakt zainfekowanego miejsca z ciekłym azotem niszczy zainfekowany wirusem HPV naskórek. Podczas zabiegu może być odczuwalne miejscowe zimno, szczypanie lub świąd. )
- elektrokoagulacja ( to zabieg służący usuwaniu zmian na skórze. Polega na uszkadzaniu tkanek za pomocą prądu elektrycznego o wysokiej częstotliwości. Elektrokoagulacja może pozostawić po sobie małe strupki, które wygoją się już po kilku dniach. W zależności od wrażliwości osoby poddanej zabiegowi, może powodować większy bądź mniejszy ból. )
- łyżeczkowanie zmiany ( polega na mechanicznym usunięciu brodawek, za pomocą łyżeczki dermatologicznej lub jednorazowego sterylnego dłutka podologicznego. Zabieg jest dość bolesny, w niektórych przypadkach wymaga powtórzenia. )
- laser CO2 ( kolejna metoda dostępna na rynku, w przypadku brodawek stóp mało skuteczna. Taki zabieg polega na tym, że fala elektromagnetyczna emitowana przez lampę jest absorbowana przez płyn wewnątrz i zewnątrztkankowy. Wytworzone ciepło sprawia, że zakażony fragment tkanki wyparowuje. Okolice tkanki pozostają nienaruszone przez laser. )
Leczenie miejscowe polega na oczyszczeniu zmiany ( usunięciu zrogowaceń, jeżeli występują ) oraz zastosowaniu bezpośrednio na brodawkę preparatu złuszczające na bazie kwasu salicylowego, mlekowego, mrówkowego, monochlorooctowego. Kolejnym sposobem jest lapisowanie zmiany, czyli smarowanie kurzajki azotanem srebra. Azotan srebra ma właściwości przyżegające, które niszczą brodawkę. Z metod naturalnych pozostaje nam jeszcze propolis, który ma właściwości antyseptyczne; jaskółcze ziele – glistnik ( roślina rosnąca zwykle przy drogach i na skraju lasu), a dokładnie sok z tej rośliny ma właściwości wiruso- i bakteriobójcze. Decydując się na leczenie miejscowe, należy wiedzieć że terapia wtedy będzie trwała dłużej. Czasami też jest bardziej kłopotliwa, ponieważ niektóre preparaty trzeba stosować 2 razy dziennie.
Podczas każdej terapii usuwania brodawek, zalecana jest suplementacja witaminy D, Colostrum lub innych suplemetów, które zwiększają odporność i pomogą w ten sposób szybciej pozbyć się wirusa. Niestety wyleczenie kurzajek nie daje pewności, że te zmiany nie powrócą. Są osoby, które wciąż zmagają się z nawrotem kurzajek pomimo skrupulatnego leczenia.
Jak chronić się przed kurzajkami?
Kurzajki powstają w wyniku infekcji wirusowej, dlatego podstawą profilaktyki jest zachowanie higieny i unikanie bezpośredniego kontaktu z osobami zakażonymi oraz nierozdrapywanie zmian. Trzeba zachować wszelkie środku ostrożności, by nie zakazić nimi pozostałych domowników. Ważne jest, aby korzystać wyłącznie z własnego ręcznika, gąbki. W żadnym razie nie należy próbować usuwania brodawek pumeksem/tarką, ponieważ w ten sposób bardzo łatwo może dojść do rozsiania wirusa. Unikać należy zakładania/mierzenia cudzych butów, chodzić boso po dywanie, wchodzić pod prysznic bez ochronnego obuwia. Istotna jest profilaktyka niedoborów immunologicznych, głównie odpowiedzi komórkowej oraz odpowiednia dieta bogata w minerały oraz witaminy.