Press "Enter" to skip to content

Co to jest stopa cukrzycowa?

Cukrzyca należy do najbardziej powszechnych chorób dzisiejszych czasów, nazywana jest chorobą cywilizacyjną.

Jest to zespół zaburzeń metabolicznych różnego pochodzenia, które prowadzą do przewlekłej hiperglikemii, czyli podwyższonego poziomu cukru we krwi oraz do zaburzeń przemiany węglowodanów, tłuszczy i białek. Zaburzenia te spowodowane są wadliwym działaniem insuliny albo jej brakiem. Skutkiem cukrzycy jest upośledzenie funkcjonowania lub uszkodzenie wielu narządów takich jak nerki, serce, oczy, nerwy i naczynia krwionośne. Chorzy na cukrzycę nazywani są inaczej diabetykami.

Wyróżniamy dwa typy cukrzycy: cukrzyca typu 1 i cukrzyca typu 2. Cukrzyca typu 1 polega na powstawaniu zniszczeń w zdrowych komórkach trzustki. Układ odpornościowy odbiera komórki trzustki jako obcy organizm. Cukrzycy typu 1 w żaden sposób nie da się zapobiec, na chorobę tę zapadają zazwyczaj małe dzieci i młodzież. Choroba postępuje dość szybko, a objawy występują masowo.

Natomiast cukrzyca typu 2 cechuje się tendencją do zwiększonego stężenia glukozy we krwi, u której podstaw leży insulinooporność. To najczęstsza postać cukrzycy, występuje u ponad 80 % chorych.

Czym jest stopa cukrzycowa?

Stopa cukrzycowa jest to niebezpieczne, przewlekłe powikłanie cukrzycy. Występuje u osób, u których cukrzyca nie była leczona albo była leczona w nieodpowiedni sposób. Mówimy o niej, gdy na stopie pojawią się płytkie lub głębokie owrzodzenie, zwykle na części podeszwowej lub grzbietowej stopy. Owrzodzenia występują najczęściej pod głowami kości śródstopia, na opuszkach palców lub na pięcie. Owrzodzeniu towarzyszy zazwyczaj deformacja stopy.

Ze względu na rodzaj zaburzeń wyróżnia się:

  • stopę cukrzycową o charakterze neuropatycznym – spowodowana uszkodzeniem nerwów obwodowych. Charakteryzuje się uczuciem pieczenia, mrowieniem lub drętwieniem kończyn, które nasilają się wieczorem lub w nocy. Czucie w stopie jest osłabione, czyli ból i temperatura w obrębie stóp jest gorzej odczuwana. Skutkuje to niezauważaniem żadnych dolegliwości, np. urazów, skaleczeń. Przy tym typie stopy cukrzycowej nawet otarcie skóry spowodowane źle dopasowanymi butami bywa przyczyną powstania owrzodzeń. Stopę cukrzycową neuropatyczną można rozpoznać po różowym kolorze skóry, stopa jest ciepła, z wyczuwalnym tętnem oraz upośledzeniem czucia głębokiego. Bolesność podczas ruchu nie występuje, natomiast w spoczynku może występować niewielka.
  • stopę cukrzycową o charakterze niedokrwiennym – gdy hiperglikemia utrzymuje się przez dłuższy czas, dochodzi do uszkodzenie naczyń krwionośnych, w szczególności tętnic, co skutkuje zmniejszeniem ich elastyczności, zarastaniem i nasiloną miażdżycą. Z powodu niedokrwienia tkanek stopy dochodzi do zaburzeń ich czynności. W wyniku tych zmian pojawia się groźne niedotlenienie tkanek. Przewlekłe niedotlenienie tkanek, sprawia, że one obumierają tworzą się skrzepy, martwice i pęknięcia. Dochodzi do deformacji paznokci, zaniku tkanek miękkich, a cała stopa jest sina. Tętno na niej jest niewyczuwalne, a czucie głębokie zachowane. Występuje bolesność w ruchu, która nasila się w spoczynku.
  • stopę cukrzycową mieszaną o charakterze neuropatyczno-niedokrwiennym.

Leczenie stopy cukrzycowej

Leczeniem stopy cukrzycowej zajmuję się zespół specjalistów – chirurg, angiolog, diabetolog, fizjoterapeuta, dietetyk. W terapii aktywnie uczestniczą również pielęgniarki. Brak leczenia może prowadzić do amputacji kończyny. W leczeniu bardzo ważne jest wyrównanie cukrzycy, czyli zmniejszenie stężenia glukozy we krwi i utrzymanie go w granicach normy.

Leczenie stopy cukrzycowej jest trudne, długie i kosztowne. Pacjent powinien mieć odpowiednio dobrane wkładki lub obuwie ortopedyczne. Odciski i modzele powinny być fachowo usuwane przez podologa. W przypadku dominujących zmian naczyniowych pacjent powinien być kwalifikowany do specjalistycznych zabiegów naczyniowych. W leczeniu zaawansowanych przypadków stopy cukrzycowej stosuje się bardzo wiele metod leczenia miejscowego owrzodzeń i ran.

Jaka jest rola podologa w profilaktyce stopy cukrzycowej?

Rola podologa to:

  • edukacja pacjenta odnośnie pielęgnacji domowej,
  • dobór specjalistycznych preparatów pielęgnacyjnych i odciążeń,
    regularna kontrola stanu stóp,
  • bezinwazyjne usuwanie zrogowaceń oraz profesjonalna pielęgnacja paznokci.

Podologia w Polsce jest wciąż nową dziedziną, lecz z roku na rok liczba gabinetów podologicznych się zwiększa. Są to profesjonalne gabinety zabiegowe, przeznaczone dla osób dbających o zdrowie i ładny wygląd swoich stóp. Podczas wizyty oprócz wykonywania usługi, prowadzona jest edukacja zdrowotna dotycząca pielęgnacji stóp.

Profilaktyka stopy cukrzycowej

Poniżej znajdują się wskazówki, jak dbać o stopę cukrzycową:

  • systematyczna kontrola poziomu cukru,
  • prawidłowo dobrane obuwie – najlepiej przeznaczone dla cukrzyków, nieposiadające ostrych szwów wewnątrz,
  • codzienna pielęgnacja paznokci i skóry stóp – stosowanie preparatów nawilżających i natłuszczających skórę, aby uniknąć pęknięć. Dokładne osuszanie stóp, a zwłaszcza przestrzeni międzypalcowych.
  • unikanie ścierania tarką skóry stóp,
  • nie należy stosować preparaty na odciski na bazie kwasów oraz skarpetek złuszczających,
  • noszenie indywidualnych wkładek ortopedycznych, które mają za zadanie zmniejszyć nacisk na miejsca przeciążone. Wkładki to główny sposób leczenia zachowawczego stopy cukrzycowej.
  • noszenie skarpetek bawełnianych – bezszwowych,
  • nie należy chodzić boso,
  • unikanie długiego moczenia stóp w wodzie,
  • przed założeniem butów na stopy, należy sprawdzić czy wewnątrz buta nie ma żadnych ostrych przedmiotów (kamyczków),
  • codzienne dokładne oglądanie stóp.
gabinetpodologiczny
gabinetpodologiczny

View all posts

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *